10 CÁCH TRỊ TÁO BÓN CHO TRẺ SƠ SINH HIỆU QUẢ

Táo bón là một trong những “bệnh lý” hay gặp ở trẻ sơ sinh, gây khó chịu cho chính bản thân trẻ và hoang mang cho bố mẹ. Vì vậy bố mẹ cần sớm nhận biết táo bón ở trẻ để ngăn chặn tình trạng táo bón kéo dài và trở thành mãn tính.Hãy cùng VINKIDS tìm hiểu nhận biết dấu hiệu trẻ bị táo bón, nguyên nhân là gì và 10 phương pháp điều trị hiệu quả trong bài viết nhé?

1. Táo bón là gì?

Táo bón là tình trạng trẻ ít đi đại tiện (ít hơn 3 lần/tuần) hoặc đi ngoài khó khăn, đau đớn, khó chịu gây khó chịu cho chính bản thân trẻ và hoang mang cho bố mẹ.Vì vậy bố mẹ cần sớm nhận biết táo bón ở trẻ để ngăn chặn tình trạng táo bón kéo dài và trở thành mãn tính. Một số biểu hiện rõ của táo bón mà cha mẹ có thể xác định con mình đang bị táo bón như:

• Trẻ đi đai tiện ít hơn lần/tuần hoặc số lần ít so với bình thường.
• Phân to, cứng hoặc phân rất to, có thể làm tắc toilet.
• Trẻ khó chịu và khóc mỗi khi đi tiêu.
• Phân cứng khiến trẻ phải rặn làm chảy máu hậu môn.
• Từng bị táo bón trước đây.
• Tiền sử hoặc đang bị nứt hậu môn, đau và chảy máu do phân cứng.
  

  

2. Nguyên nhân trẻ bị táo bón

Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ được chia thành 2 nhóm chính là nguyên nhân thực thể (chiếm khoảng 5%) và nguyên nhân chức năng (chiếm khoảng 95%).

2.1. Nguyên nhân thực thể

Bao gồm các vấn đề ở cường giáp, vấn đề thần kinh cơ ở bụng, ruột…

• Bệnh cường giáp: Trẻ mắc bệnh cường giáp sẽ gặp tình trạng giảm hoạt động ở cơ ruột và một số triệu chứng khác.
• Bệnh phì đại tràng bẩm sinh: Hầu hết trẻ mắc chứng bệnh này sẽ nhẹ cân hơn trẻ bình thường, thường có triệu chứng ói mửa, đi tiêu phân có kích thước nhỏ. Khuyến cáo trẻ mắc bệnh này cần được phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh các biến chứng nguy hiểm như phình đại tràng nhiễm độc, thủng ruột, sốc nhiễm trùng…
• Bệnh đái tháo đường (tiểu đường): Trẻ em mắc bệnh đái tháo đường cũng có thể gặp tình trạng táo bón.
• Các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh như bệnh bại não, chứng chậm phát triển tâm thần, các bệnh lý cột sống… cũng là một trong những nguyên nhân gây táo bón

2.2. Nguyên nhân chức năng

• Thường gặp nhất là tình trạng trẻ nhịn không chịu đi ngoài, nhịn càng lâu thì phân trong ruột càng to, việc đi ngoài gặp khó khăn. Đây cũng là nguyên nhân của chứng táo bón mãn tính.
• Trẻ sơ sinh bị táo bón nếu ăn phải thức ăn đặc, nhất là những lần ăn thức ăn đặc đầu tiên. Hoặc chứng táo bón có thể gặp phải khi bé cai sữa mẹ do bé mất nguồn cung cấp nước.
• Thành phần protein trong các loại sữa công thức cũng là nguyên nhân gây táo bón cho trẻ sơ sinh. Nếu trẻ dùng quá nhiều sữa công thức, phân sẽ cứng và có màu xanh.
• Trẻ bị thiếu nước hoặc mất nước cũng sẽ bị táo bón bởi cơ thể thiếu nước sẽ hấp thụ chất lỏng ở bất cứ đâu trong cơ thể, vô tình khiến phân cứng hơn.
• Chế độ ăn thiếu hụt chất xơ từ các loại rau củ quả cũng là một trong nguyên nhân gây táo bón.

3. Biểu hiện táo bón ở trẻ em

Ngoài biểu hiện đi đại tiện ít hơn bình thường, phân cứng hơn, trẻ bị táo bón có thể gặp các triệu chứng sau:

• Đau ở vùng dạ dày (vùng bụng);
• Biếng ăn, ăn không ngon miệng, không hấp thụ được dưỡng chất dẫn đến chậm phát triển thể chất và trí tuệ
• Khó chịu, thay đổi hành vi, không vui vẻ, hay cáu gắt
• Hay sốt ruột, bồn chồn cần phải đi vệ sinh
• Cảm thấy mệt mỏi, muốn nôn và nôn…

Một số trường hợp trẻ có biểu hiện ngứa ở hậu môn, khi đi đại tiện thấy máu tươi trong phân. Nguyên nhân là do phân cứng cọ xát với hậu môn dẫn đến hình thành các vết nứt ở trên da xung quanh hậu môn. Tình trạng này sẽ nguy hiểm hơn nếu vết nứt không được xử trí đúng cách mà biến chứng thành ổ viêm hoặc ổ áp xe.

Ở những trường hợp táo bón nặng có thể gây tắc ruột do cục phân lớn mắc kẹt trong trực tràng. Tình trạng này có thể dẫn đến các triệu chứng khác như thường xuyên thấy phân dính vào quần ở dạng bết (són phân), hoặc có chất nhầy dính trong phân. Bố mẹ cần lưu ý triệu chứng này, tránh nhầm lẫn với tiêu chảy, cần tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ để được điều trị đúng cách.

Đặc biệt, một số trẻ gắng sức rặn hoặc căng thẳng, lo lắng vì không thể đi ngoài sẽ có nguy cơ mắc bệnh trĩ nội, trĩ ngoại, hoặc kết hợp cả hai. Đây là bệnh lý gây ngứa, đau và có thể làm chảy máu.

4. 10 CÁCH TRỊ TÁO BÓN HIỆU QUẢ

4.1 Đối với trẻ sơ sinh ti mẹ: Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ

Nếu trẻ sơ sinh được ti mẹ hoàn toàn nhưng bị táo bón thì mẹ cần điều chỉnh ngay chế độ ăn của bản thân.

Mẹ nên tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, có tính mát, hàm lượng vitamin, khoáng chất cao như rau lá xanh (mồng tơi, rau dền, rau đay, rau bina, ngọn khoai lang, diếp cá…), các loại đậu, mận, đu đủ chín, sữa chua… để sữa mẹ có thêm chất dinh dưỡng cho trẻ ti, kích thích nhu động ruột, giữ nước và làm mềm phân của trẻ.

4.2 Cho trẻ uống nước đầy đủ

Đối với trẻ sơ sinh ti mẹ sẽ không cần bổ sung thêm nước vì khi ti đủ cữ, nguồn sữa mẹ dồi dào đã cung cấp đủ lượng nước mà trẻ cần. Chỉ những trường hợp trẻ lười ti mẹ, nôn trớ sau khi ti hoặc mẹ ít sữa có thể sẽ bị thiếu nước dẫn đến táo bón.

Trẻ sơ sinh được bổ sung nước đúng cách, đúng thời điểm sẽ giúp việc đi đại tiện của trẻ dễ dàng hơn. Mẹ nên bắt đầu cho trẻ uống nước khi trẻ sơ sinh đủ từ 6 tháng trở đi, chỉ nên cho trẻ uống vài thìa trong thời gian đầu, sau đó tăng dần lên đến 120 – 180ml một ngày. Trẻ sơ sinh bị táo bón có thể uống nước lọc hoặc nước trái cây (trừ các loại trái cây có tính axit cao sẽ làm trẻ bị đau dạ dày).

4.3 Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ

 Nếu chế độ ăn không đủ chất xơ, hệ tiêu hóa của trẻ trong độ tuổi ăn dặm sẽ bị ảnh hưởng dẫn đến nguy cơ cao bị táo bón lâu ngày.

Để cải thiện được tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh, mẹ nên bổ sung thêm một số thực phẩm dưới đây vào thực đơn ăn dặm cho trẻ: quả mận khô, táo, súp lơ xanh, lê. đu đủ, chuối, bí đỏ, cà rốt, quả đào, bột yến mạch, lúa mạch, ngũ cốc nguyên hạt, bánh quy giòn…

Các thực phẩm này sẽ bổ sung chất xơ tạo khối cho phân, kích thích nhu động ruột co bóp mạnh hơn nhằm đẩy nhanh quá trình di chuyển của thức ăn trong đường ruột và giữ nước trong ruột. Từ đó phòng ngừa táo bón cho trẻ sơ sinh hiệu quả.

4.4 Massage giúp trẻ đi đại tiện dễ hơn

Cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh đơn giản tại nhà không thể không kể tới việc massage vùng bụng cho bé.

Các mẹ hãy áp dụng các động tác xoa bóp theo hướng dẫn vào mỗi ngày để đẩy lùi tình trạng táo bón cho trẻ: đặt bàn tay lên khu vực dạ dày của trẻ, dùng các đầu ngón tay xoay tròn xuống rốn và khu vực đại tràng theo chiều kim đồng hồ khoảng 30 vòng. Vuốt từ khu vực lồng xương sườn xuống đến bụng dưới bằng mép ngón tay.

4.5 Cho trẻ tập thể dục mỗi ngày để điều trị táo bón

Việc vận động không chỉ mang đến tác động tích cực cho người lớn mà còn giúp ích cho việc kích thích nhu động ruột của trẻ nhỏ co bóp mạnh mẽ hơn để thúc đẩy thức ăn di chuyển tới đại tràng và đào thải phân nhanh hơn. Có trường hợp trẻ sơ sinh bị táo bón vì chậm biết bò và biết đi.

Cha mẹ có thể giúp trẻ sơ sinh tập thể dục mỗi ngày bằng bài tập đạp xe đạp:

• Trước tiên, đặt trẻ nằm ngửa trên giường
• Sau đó, hai tay nắm nhẹ cổ chân bé và di chuyển lên xuống giống như khi chúng ta đạp xe đạp.
• Tập cho trẻ động tác này 2 lần một ngày có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón cho con bạn.

Mẹ nên nhớ không tập luyện sau khi tể vừa mới ăn bột hoặc bú sữa sẽ khiến bé dễ bị nôn ói và ảnh hưởng không tốt đến tiêu hóa.

4.6 Tắm nước ấm cho trẻ

Tắm nước ấm là cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh mà mẹ không thể ngờ lại mang đến hiệu quả đến vậy.

Tắm nước ấm vừa giúp thư giãn lại có tác dụng tăng cường hoạt động nhu động ruột, kích thích hoạt động của các cơ vòng hậu môn của trẻ để trẻ đi đại tiện thông suốt, dễ dàng, trơn tru hơn.

Ngoài tắm nước ấm, mẹ cũng có thể pha nước ấm vào một cái chậu rồi cho trẻ ngâm hậu môn trong khoảng 5 -10 phút.

Sau khi trẻ tắm, ngâm hậu môn, mẹ cần lâu khô cơ thể và mặc quần áo luôn cho trẻ để hạn chế trẻ bị nhiễm lạnh.

4.7 Áp dụng mẹo dân gian trong cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh

Mẹo dân gian trị táo bón sử dụng những loại thực phẩm thân quen biết đâu sẽ giúp bé đi đại tiện được dễ dàng hơn:

– Đọt mồng tơi :

Rau mồng tơi có nhiều chất nhờn sẽ hoạt động như một chất bôi trơn, kích thích trẻ đi đại tiện.

Cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh sử dụng đọt mồng tơi thực hiện như sau:

• Chuẩn bị một cọng rau mồng tơi non sẽ có nhiều chất nhầy hơn
• Rửa sạch, tước hết lớp vỏ màu xanh bên ngoài đọt mồng tơi
• Đặt trẻ nằm ngửa, đưa đọt mồng tơi vào bên trong hậu môn của trẻ và ngoáy vài lần liên tục để kích thích phản xạ đi cầu của bé.

– Mật ong:

Không khuyến khích sử dụng mật ong cho trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi nhưng mẹ có thể dùng nguyên liệu này như một loại thuốc bôi ngoài để trị táo bón cho trẻ sơ sinh.

Đặc tính nóng và có chất nhờn của mật ong khi bôi vào hậu môn của trẻ sẽ kích thích cơ vòng hậu môn co thắt và giúp phân dễ dàng được đào thải ra ngoài mà không làm cho trẻ bị đau rát.

Cách sử dụng:

• Dùng mật ong nguyên chất hòa chung với nước ấm theo tỷ lệ 2:1
• Nhúng tăm bông vào hỗn hợp trên rồi ngoáy sâu vào trong ống hậu môn của trẻ khoảng 1cm.
• Để như vậy khoảng vài phút trẻ có thể đi ngoài một cách dễ dàng.

– Lá diếp cá:

Cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh tại nhà dùng lá diếp cá đã được các bà mẹ áp dụng từ rất lâu đời. Theo y học cổ truyền, lá diếp cá có đặc tính mát và chứa nhiều chất xơ giúp nhuận tràng, kháng khuẩn, thông tiệ, trị nóng trong người (đây là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón).

Cách sử dụng:

• Chuẩn bị khoảng 15 lá diếp cá tươi, rửa cho sạch đất cát và ngâm trong nước muối pha loãng
• Vớt lá diếp cá để ráo, sau đó đem say nhuyễn với nửa cốc nước
• Lọc nước cốt lá diếp cá đem nấu sôi, để nguội, chia 2 lần cho bé uống hết trong ngày. Động viên trẻ uống liên tục vài ngày để chấm dứt tình trạng táo bón của bé.

– Hạt hẹ:

Thành phần của hạt hẹ có chứa nhiều flavonoid, chất xơ và các hoạt chất có công dụng nhuận tràng, kích thích tiêu hóa.

Mẹ hãy sao vàng hạt hẹ, tán thành bột mịn. Lấy 5g bột mỗi lần hòa với nước sôi cho trẻ uống ngày 3 lần, uống liên tục trong 10 ngày để thấy kết quả.

– Khoai lang:

Khoai lang nổi tiếng là loại thực phẩm chứa hàm lượng chất xơ cao nên có tác dụng hỗ trợ thúc đẩy tiêu hóa, làm mềm và tăng trọng lượng của phân. Hơn nữa, khoai lang còn có chất nhựa mang đặc tính nhuận tràng tự nhiên như cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh an toàn.

Mẹ có thể cho trẻ ăn khoai lang theo nhiều cách như nấu cùng cháo, sữa khoai lang, khoai lang nướng, khoai lang luộc, chè khoai… mỗi tuần ăn từ 4 – 5 bữa. Ngoài củ khoai lang thì ngọn rau khoai lang cũng mang tác dụng nhuận tràng rất tốt, mẹ hãy sử dụng thay cho các loại rau khác khi nấu cháo cho trẻ ăn.

4.8 Cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh bằng thuốc

– Sử dụng thuốc tây để trị táo bón cho trẻ sơ sinh sẽ tiềm ẩn nguy cơ gây ra tác dụng phụ nên đây là giải pháp cuối cùng được lựa chọn để điều trị trẻ sơ sinh bị táo bón nếu trẻ không đáp ứng được với các cách trị táo bón cho trẻ sơ sinh từ tự nhiên.

– Cha mẹ khi thấy trẻ có các dấu hiệu nghiêm trọng dưới đây cần đưa trẻ tới bệnh viện thăm khám và dùng thuốc cũng rất cần thiết:

• Đại tiện ra máu
• Trẻ hay cáu gắt, khó chịu, quấy khóc
• Bỏ ăn
• Trẻ bị đau bụng

– Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc trị táo bón cho trẻ sơ sinh có thể là:

• Thuốc đạn đặt hậu môn Glycerin: Áp dụng cho các trường hợp có biểu hiện rách hậu môn, đi ngoài phân dính máu. Lúc này, mục đích sử dụng thuốc đạn đặt Glycerin nhằm bôi trơn hậu môn, để phân cứng di chuyển ra ngoài một cách dễ dàng, hạn chế ma sát và tổn thương đến niêm mạc hậu môn.
• Thuốc nhuận tràng: được chỉ định sử dụng cho trẻ sơ sinh trên 6 tháng tuổi. Thuốc nhuận tràng chứa chiết xuất từ mạch nha hoặc bột psyllium giúp làm mềm phân, tạo điều kiên thuận lợi cho bé đi ngoài dễ dàng và không bị đau hậu môn nên có thể hữu ích nếu trẻ sử dụng các loại thuốc khác không hiệu quả.

Lưu ý, cha mẹ cần nhờ sự tham vấn của bác sĩ trước khi cho trẻ sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để điều trị táo bón cho trẻ. Tuân thủ đúng hướng dẫn liều dùng, cách sử dụng thích hợp.

4.9 Đến bệnh viện tin cậy điều trị táo bón cho trẻ sơ sinh

Với trường hợp áp dụng các biện pháp tại nhà để điều trị táo bón cho trẻ sơ sinh không hiệu quả, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám, chỉ định giải pháp khắc phục hiệu quả nhất. 

4.10 Đổi sữa cho bé

-Nếu nghi ngờ nguyên nhân gây táo bón cho trẻ sơ sinh là do sữa công thức thì mẹ cần đổi sữa ngay cho trẻ, nhưng cần nhớ phải nghiên cứu kỹ thành phần của sữa.

-Đối với tình trạng trẻ sơ sinh bị táo bón, các sản phẩm sữa được khuyến khích dùng có thành phần bổ sung Probiotic, đường lactose, chất xơ GOS hay FOS, sữa non… Hoặc mẹ cũng có thể tìm hiểu thêm về các loại sữa được đặc chế dành riêng cho tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh và lựa chọn một sản phẩm thích hợp với bé.

-Lưu ý khi cho trẻ sơ sinh uống sữa công thức:

• Không pha sữa quá đặc
• Pha sữa theo đúng tỷ lệ về lượng nước, lượng sữa được hướng dẫn trên vỏ hộp
• Không pha sữa công thức chung với sữa mẹ, nước trái cây, nước cơm hay cháo loãng
• Dùng nước có nhiệt độ từ 40 – 70 độ để pha sữa là phù hợp nhất.
• Rửa sạch và tiệt trùng bình sữa trước và sau khi cho trẻ bú.

-Sữa dành cho bé có hệ tiêu hóa kém, ngăn ngừa táo bón được nhiều phụ huynh tìm kiếm và chọn mua nhất hiện nay là sữa Vinkids Digestive với vị thanh nhẹ tự nhiên với 3 tác động :

+ CẢI THIỆN TIÊU HÓA VỚI 2′-FL HMO VÀ FOS: Sữa Vinkids Digestive bổ sung 2′-FL HMO là đại dưỡng chất thứ 3 có trong sữa mẹ, giúp bảo vệ tiêu hóa của trẻ cùng với chất xơ FOS/Inulin giúp xây dựng hệ tiêu hóa xanh tươi cho bé,kích thích miễn dịch đường tiêu hóa, phòng chống táo bón hiệu quả.

+TĂNG CƯỜNG MIỄN DỊCH VỚI Sữa non giàu IGG cùng 2′ FL HMO, các vi chất thiết yếu “hợp sức” xây dựng tường thành bảo vệ con khỏi vi rút, vi khuẩn gây bệnh!

+CÙNG VỚI CÁC VITAMINS VÀ KHOÁNG CHẤT có trong sữa như Symbiotics, Lactofferin, Lysine, Vitamin nhóm B, kẽm… giúp tăng chuyển hóa dinh dưỡng, ăn ngon miệng, hấp thu tốt, giúp trẻ tăng cân nhanh, phát triển chiều cao và có hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Sữa Vinkids Digestive cho bé có #hệ_tiêu_hóa_kém_ngăn_ngừa_táo_bón vừa được đề cập trong bài viết rất đáng để bạn cân nhắc và chọn mua. Bên cạnh đó, đừng quên hiểu rõ về sức khỏe của con để xác định chính xác nhu cầu và dễ dàng tìm được một sản phẩm phù hợp với độ tuổi, cơ địa,… để khi bé sử dụng sẽ đạt được hiệu quả cao nhất và an toàn, không gặp các tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Táo bón ở trẻ em là một trong những bệnh lý rối loạn tiêu hóa phổ biến ở trẻ. Việc trang bị những kiến thức cơ bản về cách xử trí và chăm sóc trẻ đúng cách giúp bố mẹ có hướng điều trị táo bón ở trẻ hiệu quả, bảo vệ trẻ luôn khỏe mạnh và phát triển thông minh.
Mẹ hãy chọn cho bé sữa Vincent Digestive cho bé nhé giúp bé “Miễn Dịch Khỏe – Tiêu Hóa Tốt – Ngăn ngừa táo bón – Phát triển toàn diện từ bên trong” nhé